Jeśli podejrzewasz depresję u siebie lub swoich bliskich, zauważyłeś niepokojące objawy w ciągu ostatniego miesiąca, sprawdź jakie testy mogą posłużyć we wstępnym zdiagnozowaniu choroby. W poniższym zestawieniu znajdziesz opis kilku podstawowych testów używanych we wstępnej diagnostyce depresji.
O depresji ostatnio często się mówi, według badań WHO dotyka 10 procent społeczeństwa, ale jak poznać czy ktoś faktycznie choruje czy może ma tylko tak zwane „gorsze dni”? Bardzo ciężko jest rozpoznać depresję na samym początku, u każdego przebiega w różny sposób, niezwykle łatwo jest ją zbagatelizować. Może objawiać się m.in. w wyniku zaburzeń w wydzielaniu i przepływie neuroprzekaźników w mózgu. Obniżony nastrój, zaburzenia snu, poczucie winy, ciągle zmęczenie, nagła utrata wagi czy brak odczuwania przyjemności to tylko kilka objawów, których przyczyną może być depresja.
Objawy depresji
Czy w okresie ostatniego miesiąca zauważyłeś u siebie poniższe objawy?
- z trudem rozpoczynam każdą czynność
- częściej niż kiedyś odwlekam decyzje
- jestem przekonany, że wyglądam okropnie
- utraciłem większość zainteresowań innymi ludźmi
- czuję, że wyglądam coraz gorzej
- w krótkim czasie straciłem lub przybrałem na wadze
- czuję, że zasługuję na karę
- to co dawniej mnie drażniło stało się obojętne
- jestem mniej zainteresowany sprawami płci i seksu
- nie jestem w stanie podjąć żadnej decyzji
- płaczę częściej niż dawniej
- często miewam trudności z podjęciem decyzji
- czuję do siebie niechęć
- nic mi nie daje prawdziwego zadowolenia
- potępiam siebie za popełnione błędy
- często mam poczucie winy
- nie potrafię przeżywać zadowolenia i przyjemności
- męczę się znacznie łatwiej
- pragnę odebrać sobie życie
- czuję, że nic dobrego mnie nie czeka
- płaczę częściej niż zwykle
- jestem zbyt zmęczony aby cokolwiek robić
- chce mi się płakać
- częściej niż kiedyś odwlekam podjęcie decyzji
- często jestem smutny i przygnębiony
- popełniam mnóstwo błędów i zaniedbań
- często czuję, że zawiniłem
- zmuszam się do zrobienia prostych czynności
- stale potępiam siebie
- czuję, że nie spotka mnie w przyszłości nic dobrego
- wielkim wysiłkiem zmuszam się do codziennych czynności
- sądzę, że nie zasługuję
- nie czuję, że to co robię sprawia mi przyjemność
- ostatnio sypiam gorzej niż dawniej
- często budzę się, kilka godzin nie mogę spać, trudno jest mi ponownie zasnąć
- cały czas czuję się smutny i nieszczęśliwy
Powyższe objawy, jeśli występują mogą świadczyć o depresji. Nie należy ich bagatelizować zwłaszcza jeżeli występowały często w ciągu ostatniego miesiąca, a nawet ostatnich 14 dni. Jeżeli którykolwiek z objawów utrudnia codziennie funkcjonowanie warto skorzystać z pomocy specjalisty. Pomóc może psychiatra lub psycholog, a nawet lekarz pierwszego kontaktu.
Więcej na temat depresji przeczytasz w tym artykule
Klasyfikacja testów na depresję
Poniżej przedstawiamy klasyfikację testów na depresję:
- Test na depresję w klasyfikacji DSM-V
- Kwestionariusz PHQ-9
- Test na depresję CES-D
- Kwestionariusz QIDS-SR
- Test na depresję GDS
- Test na depresję HDRS
- Skala Depresji Becka
Test na depresję w klasyfikacji DSM-V
Test ten został przygotowany w oparciu o kryteria diagnostyczne zaburzenia depresyjnego przyjęte w klasyfikacji DSM-V. Występowanie depresji stwierdza się, gdy zaobserwowano co najmniej pięć spośród dziewięciu wymienionych tam objawów i przynajmniej jeden z objawów głównych.
Pytania w teście, podobnie jak w Skali Becka, dotyczą odczuwanych emocji i nastroju, problemów z koncentracją, nagłych zmian wagi, zaburzeń snu itp. Odpowiadając na pytania należy odnieść się do ostatnich 14 dni.
O wysokim wyniku testu świadczyć może pięć pozytywnych odpowiedzi z dziewięciu pytań. Bardzo wysoki wynik występuje w przypadku gdy na wszystkie dziewięć pytań udzielono pozytywnej odpowiedzi. W przypadku gdy wynik testu wskazuje na możliwość występowania depresji powinien być skonsultowany ze specjalistą.
Kwestionariusz PHQ-9
Test jest oparty o ogólny 59-pytaniowy test PHQ opracowany na Columbia University. Jego diagnostyczna wartość została potwierdzona badaniami prowadzonymi w 2001 roku w USA, wykazały one wysoką niezawodność testu.
Na test składa się 9 pytań bardzo podobnych do tych z testu klasyfikacji DSM-V oraz Skali Becka. Dotyczą między innymi odczuwania smutku czy braku energii, poczucia niezadowolenia z siebie czy prób okaleczania się.
Na pytania odpowiada się w 4-stopniowej skali określającej częstość występowania objawów na przestrzeni ostatnich dwóch tygodni. Następnie należy zliczyć punkty i odnieść się do podanej skali. Wysoki wynik może świadczyć o głębokiej depresji, w takiej sytuacji należy koniecznie udać się do lekarza lub psychologa.
Test na depresję CES-D
Jest to test przesiewowy, dzięki któremu można wstępnie wykryć objawy depresji. Został opracowany przez psycholog Lenore Radloff w latach 70. Zawiera 20 pytań odnoszących się do odczuć respondenta zaobserwowanych w ciągu ostatniego tygodnia.
Kwestionariusz jest opracowany w formie stwierdzeń typu „Czułem się przygnębiony” czy „Odczuwałem, że inni ludzie mnie nie lubią” w odpowiedzi na nie należy podać liczbę dni, dla których dane stwierdzenie było prawdziwe.
Do każdej odpowiedzi przypisane są wartości od zera do trzech punktów. Należy podliczyć punkty, a otrzymany wynik określa stopień natężenia objawów depresji. Wynik testu nie jest diagnozą, należy go skonsultować ze specjalistą.
Kwestionariusz QIDS-SR
Jest to test na depresję składający się z 16 części, pochodzący z IDS (Inventory of Depressive Symptomatology). Podobnie jak test Becka mierzy nasilenie objawów zaburzeń depresyjnych.
Test QIDS-SR odznacza się wysoką rzetelnością, został opracowany na podstawie IDS przez Dr A. John Rush.
Każda z 16 części zawiera 4 stwierdzenia, należy zaznaczyć jedno z nich, mają one przypisane do siebie punkty w skali 0-3. Suma punktów określa stopień nasilenia objawów depresji według danej skali. Wynik powyżej 16 punktów może świadczyć o ciężkiej depresji i powinien być skonsultowany ze specjalistą.
Test na depresję GDS
Skrót pochodzi od angielskiej nazwy Geriatric Depression Scale. Test jest przeznaczony dla osób starszych, u których podejrzewa się występowanie objawów depresji, służy także monitorowaniu ich kondycji emocjonalnej. Test na depresję GDS w 1982 roku opracował wraz ze współpracownikami J.A. Yesavage.
W teście jest 15 pytań, które odnoszą się do stanu emocjonalnego oraz zachowań osoby z podejrzeniem choroby. Pytania są tak sformułowane aby móc udzielić na nie odpowiedzi TAK lub NIE. Do każdej odpowiedzi przypisane są punkty.
Uzyskanie 10-15 punktów może oznaczać występowanie depresji (15 to maksymalna liczba punktów, jaką można uzyskać) i powinno być skonsultowane z lekarzem lub psychologiem. Wynik 0-5 punktów oznacza brak objawów charakterystycznych dla depresji.
Test na depresję HDRS
Autorem testu jest wybitny angielski psychiatra niemieckiego pochodzenia Max Hamilton. Test na depresję HDRS został opracowany w roku 1960 i był ulepszany w kolejnych latach (1966, 1967 i 1980). Jest to wielopozycyjny test, służy nie tylko wykrywaniu depresji ale także monitorowaniu postępów w leczeniu. Mierzy skalę objawów depresji takich jak poczucie winy, myśli samobójcze,negatywny nastrój, bezsenność a także lęk, spadek wagi czy spowolnienie.
Na test składa się 17 punktów dotyczących objawów depresji. Do każdego z nich należy wybrać stwierdzenie najbardziej pasujące, które jest odpowiednio punktowane.
Wysoki wynik może świadczyć o występowaniu depresji i powinien być skonsultowany ze specjalistą.
Skala Depresji Becka (Test Becka)
Najpopularniejszym narzędziem w diagnostyce depresji jest Skala Depresji Becka inaczej test Becka. Jej twórcą jest uznany amerykański psychiatra Aaron Beck, jeden z twórców terapii poznawczej. Uważa się, że opracowanie testu było istotnym osiągnięciem w dziedzinie psychologii i psychiatrii, od tego czasu sposób myślenia lekarzy o depresji znacznie się zmienił.
Test Becka składa się z 21 pytań, na które należy odpowiedzieć samodzielnie biorąc pod uwagę ostatnie 14 dni. Na każde z pytań odpowiada się wybierając jedną z trzech odpowiedzi mających odpowiednią skalę. Pytania odnoszą się między innymi do odczuwania emocji, radości z życia czy podejścia do własnej osoby. Po zakończeniu testu należy policzyć punkty i odnaleźć swój wynik w skali depresji Becka. Wynik daje nam wskazówkę dotyczącą tego czy objawy, które zarejestrowaliśmy mogą świadczyć o zaburzeniach i wymagana jest dalsza diagnoza specjalisty, -czy też są wynikiem chwilowego obniżenia nastroju.
Istnieje wiele testów, które mogą pomóc we wstępnym zdiagnozowaniu depresji, odróżnia je najczęściej liczba czy forma pytań, bądź skala w jakiej jest mierzona intensywność potencjalnej choroby. Nie zapominajmy jednak, że depresja jak każde zaburzenie psychiczne wymaga pomocy psychoterapeutycznej i psychiatrycznej. Dlatego jeżeli podejrzewasz u siebie depresję, której objawy dodatkowo potwierdza samodzielny test na depresję skontaktuj się z lekarzem rodzinnym, psychologiem lub psychiatrą. Tylko specjalista może postawić pełną diagnozę i zaproponować odpowiednie leczenie. Wszystkie testy online (również Skala Depresji Becka) są przeznaczone tylko dla osób dorosłych.
